Bijna alle info over planten is verwerkt bij de planten in onze gratis app. Dat hoef je dus niet te onthouden. Download Makkelijke Moestuin app
Technieken (Voor-)zaaien

Afharden van zaailingen en IJsheiligen

Zaailingen afharden, wat is dat nou weer?

Oké, het is een beetje rare term. Maar zo heet het als je de plantjes die je binnen opkweekte geleidelijk laat wennen aan de buitenlucht, vóór je ze definitief in je moestuinbak zet.

Dat moet je bij alle plantjes doen die je binnen voor-zaait, maar vooral bij zomergroentes.
half-mei-vensterbank.jpg
Voorgezaaide plantjes van zomergroentes
Tomaten, komkommers en courgettes kunnen absoluut niet tegen kou. Eén nachtje vorst aan de grond en ze zijn reddeloos verloren.

Het hoeft niet eens echt te vriezen. Onder de 5 graden gaan ze ook al vaak dood en onder de 10 graden groeien ze niet.

Daarom breng je deze plantjes pas naar buiten als het beter weer wordt.

Wat hebben de IJsheiligen er mee te maken?

De IJsheiligen zijn drie katholieke heiligen: Sint Pankratius, Sint Servatius en Sint Bonifatius. Hun naamdagen vallen op 12, 13 en 14 mei.

Volgens de volksweerkunde kan er op die dagen voor het laatst nachtvorst voorkomen.

Ná deze dagen is de kans heel klein en zijn temperaturen onder nul heel uitzonderlijk. Uitzonderlijk, maar het komt toch nog wel eens voor. Hou daarom rond deze tijd het weerbericht goed in de gaten.

Koude Sofie

De heilige Sophia van Rome - door Wil de Groot
De heilige Sophia van Rome - door Wil de Groot
De katholieke kerk barst van de heiligen. 15 mei is de naamdag van de Heilige Sophia van Rome. Zij stierf in 305 een gruwelijke marteldood.

Sophia is de beschermvrouwe tegen de nachtvorst en voor het goed gedijen van gewassen. Vandaar het gezegde:

"Vóór Bonifaas geen zomer, ná Sophie geen vorst."

(Overigens is dat laatste nooit een garantie: in 2020 vroor het in de nacht van 15 op 16 mei op sommige plekken in het land zelfs 7 graden aan de grond. Al is dat wel een zeldzaamheid.)

Zaailingen afharden

Planten die je op de vensterbank of in de kas opkweekte, kun je niet zomaar buiten in je bak zetten.
half-mei-afharden.jpg
Zaailingen afharden: laten wennen aan de buitenlucht
Je moet ze laten wennen aan het buiten zijn: aan de wind, de wisselende temperaturen en het directe zonlicht. Dat noem je afharden.

Die wind zou je bijna vergeten, maar om daar tegen te kunnen moeten ze spierballen kweken. Daarom worden buitenplanten ook veel steviger dan binnenplanten.

Vergelijk het maar met sporten. 100 kilo liften doe je ook niet zonder te trainen. Doe je dat wel dan beschadig je je spieren, je rug en je knieën.

Stapje voor stapje en langzaam opvoeren. Zo werkt het. Oók bij voorgezaaide plantjes.

Hoe laat je je plantjes wennen?

De meeste plantjes kunnen best tegen een stootje. Maar zet je je binnen voorgekweekte planten cold turkey buiten, dan stoppen ze met groeien of leggen ze zelfs het loodje.

Vorstgevoelige planten zet je daarom - rond 15 mei of later - dagelijks een paar uurtjes buiten. Elke dag een beetje langer.
Vandaag mogen jullie een uurtje naar buiten
Vandaag mogen jullie een uurtje naar buiten

Afharden met de Makkelijke Moestuin app

De app helpt je stap voor stap.

Die houdt 15 mei aan, maar het hangt ook een beetje af van het weer. Is het al een poosje lekker en ziet de weersverwachting er goed uit, dan begin je wat eerder en kan het wat sneller.

Is het nog koud, dan wacht je nog een paar dagen en laat je je plantjes wat langzamer wennen.

De juiste plek

Voor het afharden van je zaailingen kies je een mooi beschut plekje uit. Op een zonnig plekje maar niet in de brandende zon. Want ook aan dat zonlicht moeten ze wennen.

Zet je ze ineens in dat felle zonlicht, dan kan het blad wit uitslaan, zoals hier:
courgette-klimrek.jpg
Wit uitgelagen blad door te fel zonlicht
Overigens is dat niet meteen een ramp: de plantjes groeien daar wel weer overheen. Maar hoe meer gezond blad hoe beter, dus voorkom die schade en zet in de (half)schaduw.

Na een dag of vijf zijn je plantjes redelijk gewend en mogen je planten buiten blijven. Ook 's nachts, als de nachttemperatuur maar niet onder de 10 graden zakt. Doet ie dat wel dan zet je de planten ‘s avonds nog binnen: op een plek zonder verwarming.

Overplanten naar je moestuinbak

Zijn je plantjes eenmaal gewend aan het buitenleven - rond eind mei of begin juni - dan geef je ze een mooi plekje in je bak:
Voorgezaaide tomaat en klimcourgette in moestuinbak
Voorgezaaide tomaat en klimcourgette in moestuinbak
Ook dan vertelt de app je stap voor stap hoe je dat moet doen.

Succes!

sig.jpg
PS: Op zoek naar de lekkerste tomaten, beste snackkomkommer en een courgette die je langs een klimrek omhoog kan leiden?

We hebben ze voor je uitgezocht: je vindt ze in de shop.

Moestuintips in je mailbox

Geef je op en ontvang actuele info waar je echt iets aan hebt. Zoals de 3 fouten die bijna alle beginners maken - en hoe jij ze voorkomt.

Jouw gegevens? Die zijn bij ons super veilig. Zie onze Privacy verklaring

Our perks