Bijna alle info over planten is verwerkt bij de planten in onze gratis app. Dat hoef je dus niet te onthouden. Download Makkelijke Moestuin app
Technieken (Voor-)zaaien

Hoe hou je voor-gezaaide plantjes goed op de vensterbank?

Voorgezaaide moestuinplantjes hebben binnenshuis 4 dingen nodig: véél zonlicht, de juiste temperatuur, vocht, en genoeg voeding - maar niet te veel.
Voorgezaaide tomaten op de vensterbank
Voorgezaaide tomaten op de vensterbank
Update 2023

Voor het verpotten van de tomaten en het opkweken van de grote zomergroentes, gebruik ik nu de grote maat MM-airpotten. Daarin groeien de plantjes net zo goed als in de grotere gewone potten die ik eerst gebruikte, maar heb je minder mix en ruimte nodig. Omdat we die pas sinds kort hebben, zie je op de foto's hier nog gewone potten.

Zomergroentes op de vensterbank

Zomergroentes zaai je lang vóór de datum dat ze naar buiten mogen. Bij tomaten is dat al snel een week of 7. Om die voorgezaaide moestuinplantjes binnen goed op te laten groeien, hebben ze 4 dingen nodig:

  • véél licht - liefst zonlicht en van bovenaf
  • de juiste temperatuur - zo rond de 15 °C
  • genoeg voeding - maar niet te veel
  • regelmatig water

Dus. Hoe krijg je dat voor elkaar?

Waarom kweek je de zomergroentes binnen op?

Bij tomaten moet je dat wel doen, omdat die er al snel 4 maanden over doet om van een zaadje op te groeien naar een plant waar je rijpe tomaten van oogst. Al die tijd heeft hij veel warmte en zonlicht nodig.

Begin je pas met zaaien als het buiten warm genoeg is - rond eind mei - dan ben je te laat. Want in september zijn de dagen kort en koelt het snel af. Veel zal je dan niet oogsten.

Maar zaai je eind maart binnen voor - of liever nog half april - dan zet je tegen eind mei al een mooie tomatenplant in je bak. Dan oogst je vanaf eind juli tot half oktober een massa tomaatjes.

Andere zomergroentes, zoals komkommers, courgettes en pompoenen hebben ook veel warmte nodig. Om die goed te laten ontkiemen, doe je dat dus beter binnen. Maar omdat de zaailingen hiervan snel groeien, hoef je die pas eind april of begin mei binnen voor te zaaien en kun je ze eind mei al buiten in je bak zetten.

Zo voorkom je meteen dat vogels de zaden wegpikken of dat slakken de kwetsbare zaailingen meteen opeten.

1. Zaailingen willen zoveel mogelijk licht

Om goed te groeien hebben je planten zonlicht nodig. Daar maken ze zelfs een deel van hun voeding mee aan. Krijgen ze niet genoeg licht dan gaan ze daarnaar op zoek: het worden dan langgerekte en slappe plantjes.
Zaallingen van tomaten: te weinig licht en veel te dicht op elkaar
Zaallingen van tomaten: te weinig licht en veel te dicht op elkaar
Daarom kies je de lichtste plek uit die je hebt. Zet je plantjes zo dicht mogelijk bij het raam om te voorkomen dat ze scheef gaan groeien. En draai de potjes ook regelmatig om, dan krijgen ze aan alle kanten licht.

LauraMM zet ze daarom op een tafeltje wat ze makkelijk kan verplaatsen. Zo houdt ze haar plantjes de hele dag zoveel mogelijk in het licht.
afeltje verhuist van links naar rechts om in het licht te blijven staan
Tafeltje verhuist van links naar rechts om in het licht te blijven staan
Een vensterbank op het zuiden is voor het zonlicht dus perfect. Maar - en nu komt het - de temperatuur is ook belangrijk. En dat is op zo’n vensterbank weer vaak een probleem.

2. Niet te warm - zo rond de 15 °C

Om te ontkiemen hebben zomergroentes veel warmte nodig, ongeveer 20 °C. Maar zijn het eenmaal plantjes, dan is dat al snel te warm. Niet omdat ze daar niet tegen kunnen, maar bij lagere temperaturen groeien ze minder snel en worden ze steviger. En dat wil je bereiken.

Je zet je planten dus het beste op een lichte, maar niet te warme plek. Ervaren moestuinders zetten hun zaailingen daarom na het opkomen op een lichte, onverwarmde slaapkamer, of in een koude kas.

Mochi zet ze onder een dakraam in de logeerkamer:
Zaailingen op de logeerkamer
Zaailingen op de logeerkamer
Bij Xanadu staan ze in het trapgat, onder een lichtkoepel. Loopt de warmte op, dan zet ze de deur open naar het dakterras.
Voorgezaaide planten onder een lichtkoepel
Voorgezaaide planten onder een lichtkoepel
Maar heb jij niet zo'n ideale plek, of is het aanhoudend zonnig zoals de afgelopen weken, dan moet je schipperen. Haal je planten dan op het heetst van de dag weg voor het raam. Of zet er wat tussen: een vel wit papier bijvoorbeeld, of een stuk vitrage.

Tinus doet dat zo:
Vitrage beschermt courgette tegen te felle zon
Vitrage beschermt courgette tegen te felle zon
Voor Silvia is het helemaal simpel: die zet ze gewoon voor haar glazen schuipui:
plantjes-vensterbank-silvia-2.jpg
Plantjes voor de glazen schuifpui van Silvia

Heb je een kas of onverwarmde serre?

Dan bof je 😀

Want dan kun je je plantjes vanaf begin mei daar naartoe verhuizen. Check dan wel regelmatig of de mix nog vochtig is, want bij mooi zonnig weer gaat het best hard.

Gaat het dan toch nog 's nachts vriezen, dan haal je ze ’s avonds naar binnen. Voor de zekerheid 🙂
plantjes-kas.jpg
Voorgezaaide zomergroentes in de kas

3. Genoeg voeding maar niet te veel

Zolang je zaailingen klein zijn hebben ze nog niet veel voeding nodig. In potgrond zit meestal veel te veel en daardoor groeien ze te snel. Half Makkelijke Moestuinmix en half vermiculiet is al beter. Daar zit genoeg voeding in voor de eerste weken.
Voorzaaien op een mengsel van half MM-mix en half vermiculiet
Voorzaaien op een mengsel van half MM-mix en half vermiculiet
Maar als de plantjes groter worden, hebben ze méér nodig. Zaailingen van tomaten zet je daarom rond eind april in een grotere pot met alleen MM-mix.
vensterbank-gele-kerstomaat.jpg
Gele struiktomaat, net verpot naar pot met MM-mix
Pompoenen, komkommers en courgettes hebben veel grotere zaden en zaai je veel later voor: vanaf eind april tot eind mei. Ook die zaai je op zo’n mengsel: of in een vrij grote pot, of in de grotere maat MM-Airpot van ons.
mail-7-mei-airpot-17.jpg
Kleine plantjes klimcourgette en komkommer
Omdat deze plantjes maar een week of drie binnen staan, hoef je ze daarna niet meer over te planten naar een grotere pot.

4. Regelmatig water

Dat is wel logisch toch? Hou de mix goed vochtig, vanaf het prille begin, tot het moment dat ze naar buiten mogen. Hoe groter de plantjes, hoe vaker je water moet geven.

Staan ze in een MM-airpot, dan doe je dat het beste van onderaf. Dus via de schotel of kom waar de potten in staan.

Laten wennen aan de buitenlucht

Nou, en als je dat allemaal hebt gedaan - en alles goed is gegaan - heb je ná de 2e helft van mei mooie planten die naar buiten mogen. Want na half mei is de kans op nachtvorst zo goed als afwezig.

Maar voor je ze dag én nacht buiten kunt laten, moet je ze eerst goed laten wennen aan de buitenlucht.
Afharden: laten wennen aan de buitenlucht
Afharden: laten wennen aan de buitenlucht
Dat noem je afharden en doe je door ze elke dag een poosje langer buiten te zetten. Na een dag of 5 laat je ze ook ’s nachts buiten, en als de dagen daarop de temperatuur boven de 10 °C blijft, zet je ze over in je moestuinbak.

Ook daar moeten ze nog even aan wennen, maar na een week beginnen ze dan weer te groeien.

De rest is appeltje - eitje

Het goedhouden op de vensterbank van de voorgezaaide plantjes is verreweg het lastigste van zomergroentes.

Staan ze eenmaal buiten, dan gaat bijna alles vanzelf. Op af en toe wat verzorging na. Maar daarover vertel ik een volgende keer 😉

Succes!
sig.jpg

PS: Tips van ervaren MM-ers

Ooit stelde ik op de community de vraag hoe MM-ers hun voorgezaaide plantjes goedhouden. Veel van de foto's komen daar vandaan.

De beste tip? Begin zo laat mogelijk met voorzaaien, dan verkort je de tijd dat je dit alles moet doen. Tomaten pas in de dagen voor 15 april, en de rest pas vanaf begin mei.

Moestuintips in je mailbox

Geef je op en ontvang actuele info waar je echt iets aan hebt. Zoals de 3 fouten die bijna alle beginners maken - en hoe jij ze voorkomt.

Jouw gegevens? Die zijn bij ons super veilig. Zie onze Privacy verklaring

Our perks