“Hé Jelle, kan je nu nog wat zaaien? Of is het seizoen al afgelopen?”
De afgelopen week kreeg ik die vraag twee keer. Vlak na elkaar.
Stoppen? Nu al? Nee hoor, je bent nog lang niet van me af ;-)
Maar toch... Ik weet niet hoe het jou vergaat, maar soms moet ik mezelf een beetje opkrikken. De regen, het nieuws, de politiek: je wordt er niet echt vrolijk van.
Ook mijn moestuinbakken zien er lang niet zo perfect uit als in het voorjaar. Het wordt een beetje rommelig.
En vóór je het weet kijk je alleen nog maar naar wat fout gaat: de gaten in de planten, de groentes die niet goed opkomen, de slakken, de rupsen, de afgevallen courgette of de geknakte stengel van de zonnebloem.
Dan is het wel weer prachtig om te zien hoe de natuur daar mee omgaat.
Een uitgebloeide zonnebloem maakt nieuwe bloemen:
Een slakropje gaat ondanks de slakkenvraat stug door met blad aanmaken:
Een snijboon die ik bijna weg wilde halen, begint nu opeens weer te bloeien en produceren:
Opgeven? Dacht het niet!
Opgeven komt in het woordenboek van planten dan ook echt niet voor.
Al gaat het nóg zo slecht: ze gaan door tot ze het loodje leggen. Of tot jij en ik ze oogsten of genadeloos uittrekken en ze op de composthoop mikken.
Ondertussen eten we elke dag uit de tuin, is het palmkoolblad net zo lekker (al is het aangevreten), en is er altijd wel weer iets wat het supergoed doet. Zoals nu de courgettes en de frambozen.
En als het zonnetje zo prachtig schijnt heb je er weer helemaal zin in, toch?
Herfstanemonen in de zon
Dus: weg met dat gesomber, gewoon lekker doorgaan!
Deze tijd van het jaar
September in de Makkelijke Moestuin gaat over tomaten toppen, klimmende courgettes, rupsen op de palmkool en eindeloze hoeveelheden frambozen.
Frambozentijd
Zo'n 6 jaar geleden vulden we een lange smalle bak (60 bij 360 cm) met MM-mix en zetten daar 6 frambozenplanten in.
Het grootste deel van het jaar heb je daar niets aan (hoewel ik af en toe een frambozenblad bij de muntthee doe: best lekker). Tót in augustus de eerste frambozen rijpen. Vanaf dat moment blijven we plukken, soms tot ver in oktober.
De oogst van een klein rondje plukken
Check de oogst van een kleine rondje plukken: 385 gram! Dat worden dus weer vele kilo's dit jaar. We gooien ze elke dag door de smoothies, samen met wat sla, snijbiet en Nieuw-Zeelandse spinazie.
Wat we over houden gaat in de vriezer: lekker voor de winter.
Palmkool en vlinders
Mijn favoriete koolsoort - en bijna de enige die ik in mijn bakken zet - is palmkool. De meeste planten heb ik al geoogst.
Deze plantjes worden dit jaar niet groot genoeg om van te oogsten, maar een niet al te koude winter overleven ze prima. Volgend voorjaar groeien ze dan uit, en vanaf mei kan je blad oogsten. Vóór de vlinders (of liever gezegd de rupsen) actief worden.
Tomaten
De kerstomaatjes doen het dit jaar uitzonderlijk goed, zowel binnen als buiten. Ik heb dan ook al veel kunnen oogsten.
Bijna al mijn tomaten stammen van de zaadjes van één half tomaatje. Maar niet alle tomaatjes groeien hetzelfde. Sommige worden veel groter en blijven heel lang groen, andere blijven kleiner en worden snel rood.
De zelfde soort maar grote verschillen
Voorkom gebarsten tomaten
Let op dat je de MM-mix nu gelijkmatig vochtig houdt. Laat je de mix uitdrogen en geef je daarna een plens water, dan zullen de bijna rijpe vruchten barsten.
Omdat het nu regelmatig flink plenst moet je je tomaten buiten ook in de droge periodes dus goed water geven. In de kas kan je met wat minder water toe maar ook daar hou je de mix vochtig.
Tomaten toppen
Tomatenplanten blijven groeien. Om zoveel mogelijk rijpe tomaten te oogsten, kan je ze nu beter toppen. Dan kan de plant al zijn energie in het afrijpen van de tomaten stoppen, in plaats van het aanmaken van nieuw blad en bloemen.
Top een tomatenplant net boven de laatste tomaten
Op de Kennisbank staat een duidelijke pagina over wat de tomatenziekte is, hoe je het herkent en hoe je er mee om kunt gaan: https://makkelijkemoestuin.nl/kennisbank/tomatenziekte-herkennen-en-ingrijpen
Courgettes
Elke dag wordt ik blijer van onze nieuwe klimcourgette "Black Forest F1".
Klimcourgette Black Forest in de kas
De plant in de kas is druk bezig om zoveel mogelijk ruimte in te nemen. Elke week bind ik de stengel verder op: nu al aan de spanten van het dak.
Buiten is dat net zo. De planten blijven daar iets kleiner, maar geven nu ook veel courgettes.
De ene courgette na de andere
Was het vorige maand nog de snijboon die de keuken domineerde, nu is het courgette: in de soep, roerbak, sla, gekookt, gegrild, enz. enz. Ik pluk ze klein: maximaal 20 cm, dan zijn ze het lekkerst.
Hou je vakken gevuld
Het seizoen is nog lang niet afgelopen. Met een beetje mazzel duurt het nog twee tot drie maanden voor het echt koud wordt.
Wees ook niet te bang om af en toe wat te verwijderen als je nog niet alles geoogst hebt. Als het meeste klaar is, haal ik de achterblijvers ook weg.
De kleine bietjes oogst ik ook
Lege vakken zaai je meteen weer in. Zo maak je optimaal gebruik van je bak.
Moestuin begin september: wat kan je nu nog zaaien?
Nu (en de komende maand) is het tijd voor:
Rucola
Pluksla
Mini-kropsla
Aziatische sla mix (kan nog net!)
Mini-bindsla
Winterpostelein
Veldsla
Andijvie
Snijbiet
Palmkool
Reuzenradijs
Lente-ui (voor volgend voorjaar)
Spinazie
Hart onder de riem
Af en toe krijg ik een berichtje van iemand die zó moedeloos is geworden van alle regen, aangevreten plantjes en andere ellende, dat ze het opgeven. Ik snap dat wel, zeker als je net begonnen bent.
Maar wat er nu hopeloos uitziet, kan over een poosje echt een plaatje zijn. Nergens zoveel variatie en nieuwe kansen als in een tuin.
En als je nu geen zin meer hebt is dat ook geen probleem. Ik verwaarloos mijn bakken ook wel eens. Maar zelfs dat kan leuk zijn. Zo kwam ik vandaag dit tegen:
Vergeten pompoen in een overwoekerde bak
Ik was al half vergeten dat ik daar een pompoen had neergezet ;-).
Maar stel dat je jouw bakken totaal laat overwoekeren met onkruid. Het grote voordeel van een Makkelijke Moestuin is dat je dat zó weghaalt. Je rukt alles weg, gooit er verse compost bij, schept alles lekker door en voilá: na amper een uurtje is je bak weer klaar voor het volgende seizoen.
Waarmee ik maar wil zeggen: maak het jezelf niet te moeilijk. Niets moet, alles mag en doe vooral wat jij leuk vind. Daar heb je die moestuin voor, toch?
Want wat is nu leuker dan het plukken van zelfgekweekte groentes?
Een rondje moestuin
Zo, nu weet je hoe het er met mijn Makkelijke Moestuin voorstaat. Laat hieronder een berichtje achter als je wilt vertellen hoe het bij jou gaat.
